21-07-2017 v1

Combinatietherapie antistolling

Groepen

1. Anticoagulantia

• Cumarinederivaten (acenocoumarol, fenprocoumon)
• Heparines (LMWH’s, heparine, fondaparinux)
• DOAC
• Factor Xa-remmers (rivaroxaban, apixaban, edoxaban)
• Factor IIa-remmers (dabigatran)

2. Trombocytenaggregatieremmers (TAR)

• Clopidogrel, prasugrel
• Dipyridamol
• Ticagrelor
• Acetylsalicylzuur

Combinaties

Er zijn veel combinaties die in de praktijk gebruikt worden en combinaties die in theorie ook rationeel kunnen zijn. Triple therapie: 1 anticoagulans en 2 trombocytenaggregatieremmers

Veel voorkomende combinaties zijn:

• ASA + clopidogrel/prasugrel/ticagrelor (indicatie ACS)
• ASA + dipyridamol (CVA)
• Cumarine/DOAC + clopidogrel + ASA (1-6 mnd)
• Cumarine/DOAC + clopidogrel óf ASA (tot 12 mnd)

Niet rationele combinaties

• Combinaties van 2 trombocytenaggregatieremmers met hetzelfde werkingsmechanisme:
• Zoals: prasugrel en clopidogrel, ticagrelor en clopidogrel, acetylsalicylzuur en carbasalaatcalcium
• Combinaties van 2 TAR’s komen voor als het 2 middelen betreft met verschillende aangrijpingspunten, zoals ASA + clopidogrel of ASA + ticagrelor
• Combinaties van verschillende anticoagulantia
• Zoals: cumarine + DOAC, LMWH + DOAC
• NB. In theorie kan cumarine + DOAC rationeel zijn indien DOAC kortdurend wordt toegepast i.p.v. LMWH.



• Uitzondering: kortdurend gebruik van LMWH tijdens instelfase cumarine
• Combinatie van 3 of meer, anders dan triple therapie