Kennis en kunde: Verslaving

12-12-20109

Definitie

Een definitie van verslaving is: Een toestand waarin een persoon fysiek en- of mentaal van een gewoonte of stof afhankelijk is, zodanig dat hij/zij deze gewoonte of stof niet, of heel moeilijk los kan laten.

Verslaving

Verslaving is een chronische hersenziekte, waarbij een disbalans in het beloningssysteem optreedt. Hierdoor treden er blijvende veranderingen op in de hersenen. Vaak is verslaving een interactie tussen genetische en omgevingsfactoren. Het beloningscentrum in de hersenen werkt via de nucleus accumbens via dopamine. Het is genetisch bepaalt hoeveel dopaminereceptoren een persoon heeft. Als een persoon minder receptoren heeft dan heeft hij meer van een middel nodig om ervan te kunnen genieten. Bij een verslaafde treedt het principe van een vermindering van het aantal dopamine receptoren ook op, waardoor hij/zij ook meer van het middel gaat gebruiken om hetzelfde effect te krijgen. Dit fijne effect wordt opgeslagen in het geheugen en dus geassocieerd met het middel. Als de verslaving dan helemaal doorslaat dan wordt er een scheve balans veroorzaakt in de neocortex tussen het verlangen en rationele overwegingen.

Stadia

De biologische component van verslaving bestaat uit drie onderdelen. Allereerst is er de roes, wat eigenlijk de lust naar het betreffende middel is. Daarna volgt de allostasis, waarbij tolerantie en onthoudingsverschijnselen optreden. Als laatste is er de zucht naar het middel. Dit is de negatieve gemoedstoestand met controleverlies en middel zoekend gedrag.

Behandeling

Naast dat je natuurlijk verslaafd kunt zijn aan de bekende middelen(drugs, alcohol, koffie en suiker) kun je ook verslaafd zijn aan bijvoorbeeld gamen of gokken. De algemene behandeling van een verslaving bestaat uit therapie. Verslaafden hebben namelijk vaak onderliggende psychische klachten, welke behandeld moeten worden. Deze therapie is voornamelijk op maat en bestaat vaak uit medicatie voor de psychische aandoening of uit substitutietherapie. Alcohol doet het meeste schade aan personen in de omgeving van de verslaafde een opioïden verslaving doet meer schade aan de verslaafde.

Alcohol

Een intoxicatie met alcohol kent eigenlijk iedereen wel. Bij een matige intoxicatie wordt je wat ontspannen, ontremd en ongecoördineerd. Echter een ernstige intoxicatie kan leiden tot dubbel zien en spraakproblemen, het kan lethaal worden met een coma, ademstilstand en een eventuele dood tot gevolg. Alcohol wordt afgebroken in de lever. Langdurig alcoholgebruik kan leiden tot leversteatose. Dat kan leiden tot hepatitis. De ontstekingen zorgen weer voor littekenvorming op de lever. Hierdoor kan de lever minder goed functioneren en kan er ook ernstige schade in de vorm van levercirrose optreden en uiteindelijk kan er een carcinoom ontstaan.

Detoxificatie van een alcoholverslaving kan gedaan worden met benzodiazepinen, carbamazepine en haloperidol. Doseringsschema’s zijn verschillend en vaak op maat voor de patiënt. Substitutie is dan vaak het devies en er wordt langzaam afgebouwd. De medicamenteuze behandeling van een alcoholverslaving kan bestaan uit acamprosaat en disulfiram. Waarbij acamprosaat het middel van 1e keus is. Disulfiram is een effectief middel, maar heeft veel bijwerkingen, interacties en voorzorgen voordat het gegeven kan worden.

Opioïden

De tweede besproken groep is de opioïden zoals morfine, oxycodon, maar ook heroïne. Deze middelen zijn allemaal afkomstig van de papaverplant. Ze werken via de μ-, κ- en δ-receptoren, waarbij de μ-receptor de belangrijkste is. Ze zorgen voor ontremming van het dopaminerge systeem door activatie van deze μ-receptoren. Veelvoorkomende bijwerkingen zijn obstipatie en misselijkheid. Bij een acute overdosering kan naloxon of naltrexon worden toegepast, welke beide antagonisten zijn voor μ-receptor.
Voor detoxificatie of een onderhoudsbehandeling kan er gekozen worden voor methadon, buprenorfine of heroïne.