14-11-2013

Reumatoïde artritis

Reumatoïde artritis is een vorm van reuma.
Het is een auto-immuunziekte, het immuunsysteem is dan ontregeld. Normaal gesproken herkent het immuunsysteem alles wat niet in ons lichaam thuishoort, maar in dit geval keert het immuunsysteem zich juist tegen lichaamseigen cellen. Hierbij komen ontstekingseiwitten vrij die gewrichtsontstekingen veroorzaken.

Reumatoïde artritis is een chronische ziekte met een grillig verloop; de ziekte gaat vaak met “ups and downs” en het verloop is moeilijk te voorspellen. Symptomen die veel voorkomen zijn: gewrichtspijn, ochtendstijfheid, vermoeidheid, koorts/grieperig gevoel en erosies (aantasting van het bot). De exacte oorzaak is (nog) niet bekend, wel is duidelijk dat het immuunsysteem een grote rol speelt. Ook erfelijkheid en omgevingsfactoren hebben invloed op het ontwikkelen van reumatoïde artritis.

Wanneer iemand reumatoïde artritis heeft, zal zo snel mogelijk worden gestart met een behandeling om gewrichtsschade te beperken of te voorkomen. De ziekte is namelijk vooral in het begin het meest progressief. Geneesmiddelen die worden voorgeschreven zijn:

• Paracetamol + NSAID’s (o.a. ibuprofen, diclofenac, naproxen, meloxicam (Movicox®)
• Corticosteroïden (o.a. prednisolon)
• DMARD’s (ziekteverloop beïnvloedende geneesmiddelen tegen reuma) o.a. methotrexaat, sulfasalazine, leflunomide (Arava®) en hydroxychloroquine (Plagenil®)
• Biologicals o.a. TNF-alfa remmers (v.b. infliximab, etanercept, adalimumab), B-cel en T-cel remmers (abatacept, rituximab) en Interleukineremmers (anakinra, Tocilizumab)

T- en B-cellen spelen een rol bij de afweer; TNF-alfa en interleukines zijn voorbeelden van ontstekingseiwitten. Bij reumatoïde artritis zijn deze cellen en eiwitten overmatig aanwezig. De biologicals grijpen hierop aan en remmen deze cellen en eiwitten, zodat de ontstekingen tot rust komen.
Na constatering van de ziekte moet direct worden gestart met een DMARD. Het kan een aantal weken tot maanden duren voordat de DMARD optimaal werkzaam is. Om deze tijd te overbruggen kan een corticosteroïd worden gebruikt, zoals prednisolon. Dit middel werkt snel en remt net als een DMARD de ontsteking in de gewrichten. Ook bij een periode van hoge ziekteactiviteit kan prednisolon worden gegeven.

Wanneer behandeling met alleen methotrexaat niet voldoende is, kan een tweede DMARD of een biological worden toegevoegd. B-cel/T-cel/interleukine-remmers kunnen worden gebruikt wanneer er onvoldoende respons is op voorgaande behandelingen.